Health issues
Doorligwonden en hun preventie
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, worden niet alleen ouderen getroffen door doorligwonden. Alle bedlegerige of langdurig gehospitaliseerde patiënten kunnen ze krijgen. Het is dus cruciaal om doorligwonden op te sporen en te voorkomen, zeker aangezien ze vermeden kunnen worden!
Image
Wat is een doorligwonde?
Doorligwonden (ook wel decubitus genoemd) zijn letsels van de huid en onderliggende weefsels die worden veroorzaakt door langdurige druk op een lichaamsdeel, vaak op drukpunten (hielen, heiligbeen, heupen). Ze beginnen meestal met aanhoudende roodheid en ontwikkelen zich snel – soms in enkele uren – tot diepe wonden als de druk niet wordt verlicht en de multidisciplinaire behandeling niet wordt aangepast. Maceratie, maar ook ondervoeding in combinatie met langdurige immobiliteit, verergeren de wonden. Als er niet snel wordt ingegrepen, kunnen ze leiden tot intense pijn en ernstige wonden waarvoor een complexe, zware en langdurige ziekenhuisopname nodig is.
Image
Hoe voorkom je het ontstaan van een doorligwonde?
Er zijn verschillende vroege waarschuwingstekens om te monitoren om te voorkomen dat doorligwonden ontstaan of verergeren:Roodheid die niet weggaat bij lichte druk op de huid: de wond is nog omkeerbaar, er moet snel actie worden genomen!Lokale pijn of ongemak, zelfs als de huid intact lijkt.Die tekens kunnen snel evolueren. In geval van twijfel is het belangrijk om onmiddellijk een verpleegkundige of arts te waarschuwen. « Elke beweging, hoe klein ook, telt: van houding veranderen, een arm of been bewegen, een kussen verplaatsen ... Dat zijn eenvoudige reflexen die toch het verschil kunnen maken » aldus Agathe Ducrocq.Voici quelques bonnes pratiques à suivre pour éviter l'apparition d'une escarre :Regelmatig bewegen (om de 2 of 3 uur)Aangepaste preventieoppervlakken (matras, antidoorligkussen, lakens, kleding enz.)Dagelijkse controle van de huid in risicozonesHuidhygiëne en -hydratatie (met name bij incontinentie of warm weer)Opvolging van de voedingsinname en hydratatieCommunicatie en gedeelde waakzaamheid Bij warm weer moet de patiënt worden verfrist en moet het beddengoed worden vervangen. Dat voorkomt maceratie en verbetert het comfort van de patiënt.
Hoe voorkom je dat een doorligwonde erger wordt?
Denkt u dat uw naaste een beginnende doorligwonde heeft? Geen paniek! Het belangrijkste is om snel te handelen om erger te voorkomen.Neem meteen contact op met:Uw thuisverpleegkundige (indien al betrokken, is zij/hij de eerste om te verwittigen)Uw huisartsUw apotheker (opgeleid om u te begeleiden)Bij een diepe wonde of verslechtering van de algemene toestand: bel de hulpdienstenAlgemeen noodnummer: 112Spoedgevallen H.U.B: +32 (0)2 555 34 02 of 34 05Een evaluatie zal helpen om:Te bepalen of het effectief om een doorligwonde gaatHet stadium van de wonde vast te stellenDe zorgen, het materiaal en de houding aan te passenEen gecoördineerde aanpak op te starten (verpleegkundige, kinesist, arts)U bent niet verantwoordelijk voor deze situatie. U doet uw best. En u staat er niet alleen voor, wij zijn er om u te helpen.
De Doorligwonden Preventiegroep van het H.U.B
De GDPE werd opgericht in 2023. Het is een multidisciplinair team, opgezet dankzij de kwaliteitscel, dat verpleegkundigen, ergotherapeuten, kinesitherapeuten, artsen, de zorgondersteuningsteams en diëtisten samenbrengt. Ons doel is om de nodige middelen te bieden en zo veel mogelijk mensen te bereiken, zodat preventie en opsporing van doorligwonden een reflex worden – of je nu arts, verpleegkundige, zorgkundige of mantelzorger bent!
Neem contact met ons op
Nuttige bronnen en links
Of u nu mantelzorger bent of zorgverlener, de Doorligwonden Preventiegroep stelt nuttige hulpmiddelen ter beschikking om het ontstaan van doorligwonden te voorkomen of verergering ervan tegen te gaan, zowel in het ziekenhuis als thuis. Bij twijfel raden wij altijd aan een zorgprofessional te raadplegen die gespecialiseerd is in de behandeling van dit soort wonden.
[BROCHURE] Preventie van doorligwonden voor patiënten en mantelzorgers
FAQ over doorligwonden
1. Wie kan doorligwonden krijgen?
Doorligwonden kunnen iedereen treffen die lange tijd in dezelfde houding blijft zonder te bewegen: bedlegerige personen, rolstoelgebruikers, ziekenhuispatiënten of ouderen. Maar ook jongere mensen kunnen er last van krijgen bij een tijdelijke mobiliteitsbeperking.
2. Wat veroorzaakt doorligwonden?
Doorligwonden ontstaan door langdurige druk op bepaalde lichaamsdelen zoals de hielen, billen of rug, maar ook op minder bekende plekken zoals achter de oren (brillen, mondmaskers), in de neusgaten (sondes), onder de armen of tussen huidplooien. Die druk blokkeert de bloedcirculatie, wat de huid en onderliggende weefsels beschadigt. Vocht, wrijving en slechte voeding kunnen het risico vergroten. Daarom is een algehele waakzaamheid nodig, ook voor kleine contactzones.
3. Wat zijn de 4 stadia van doorligwonden?
Stadium 1: Aanhoudende roodheid van de huid (nog omkeerbaar als je snel ingrijpt).Stadium 2: Beschadiging van de huid, soms met blaar of oppervlakkige wonde.Stadium 3: De wonde wordt dieper en bereikt het onderhuidse weefsel.Stadium 4: Ernstige letsels die spieren, pezen en zelfs botten kunnen aantasten.Het is belangrijk om vanaf het eerste stadium te handelen om een snelle en pijnlijke infectie te vermijden die kan leiden tot (her)opnames in het ziekenhuis.
4. Genezen doorligwonden?
Ja, mits snelle en correcte behandeling. Hoe vroeger ze worden ontdekt, hoe sneller ze genezen. Gevorderde stadia vragen gespecialiseerde zorg (wondverzorging en plastische chirurgie) en kunnen veel langer nodig hebben om te genezen.
5. Zijn doorligwonden gevaarlijk?
Ja, vooral als ze niet behandeld worden. Doorligwonden kunnen geïnfecteerd raken, hevige pijn veroorzaken en ernstige complicaties en ziekenhuisopnames tot gevolg hebben. Daarom is preventie en regelmatige controle zo belangrijk.
