Spermadonatie

In welke gevallen ben ik betrokken?

Als u een onvruchtbaar koppel bent:
Het gebruik van donorsperma kan worden overwogen bij een volledige of bijna volledige afwezigheid van zaadcellen, of om de overdracht van een genetische aandoening van een mannelijke drager op zijn nageslacht te voorkomen.

Als u een vrouwelijk koppel bent:
Het gebruik van donorsperma is een gangbare optie om een gezin te stichten. Deze donatie maakt het mogelijk een biparentale gezinsstructuur te creëren en één of meerdere kinderen te dragen en te baren. Voor een tweede kind kan dezelfde partner de zwangerschap dragen, of kan het koppel ervoor kiezen af te wisselen.

Als u een alleenstaande vrouw bent:
De beslissing om een traject van alleenstaand moederschap via spermadonatie te starten, kan voortkomen uit levensomstandigheden die het moeilijk maakten een stabiele relatie op te bouwen of te behouden, of uit zorgen rond leeftijd en vruchtbaarheid.

Als u twijfelt om u te engageren in solo-moederschap, of als u zich in een nog recente relatie bevindt, is het mogelijk om een vruchtbaarheidsanalyse te laten uitvoeren.

Als u jonger bent dan 38 jaar, heeft u ook de mogelijkheid uw vruchtbaarheid te bewaren door uw eicellen te laten invriezen voor later gebruik (zie de rubriek over vruchtbaarheidsbehoud om “niet-medische” redenen).

Anonieme spermadonor of gekende (gerichte) spermadonor?

In België wordt in de meeste gevallen gebruikgemaakt van anonieme donatie. Het sperma is afkomstig van vrijwillige donors die vruchtbaar zijn, in goede fysieke en mentale gezondheid verkeren en waarvan de motivatie in overeenstemming is met het doel en de ethiek van de donatie. Deze donors ondergaan vooraf genetische en serologische onderzoeken om optimale veiligheidsvoorwaarden te garanderen voor de ontvangers.

De anonimiteit van de donor wordt gerespecteerd volgens de Belgische wetgeving, zelfs wanneer de spermastalen afkomstig zijn van spermbanken buiten België.

Voor onvruchtbare koppels wordt bij de matching rekening gehouden met de etnische afkomst, fysieke kenmerken en bloedgroep van de toekomstige vader.

Voor vrouwelijke koppels of alleenstaande vrouwen is de matching gebaseerd op etnische afkomst. Op het gepaste moment selecteert de kliniek de meest geschikte donor.

Aangezien wij, indien nodig, kunnen samenwerken met andere spermbanken die gelijkwaardige veiligheidswaarborgen bieden, is er doorgaans geen wachttijd. In geval van nood aan een donor van “extra-Europese” origine of met een zeldzame bloedgroep, kan het echter soms nodig zijn om te wachten om de beste match te vinden.

Wat de veiligheid betreft: ongeacht het type donatie, anoniem of gericht, mag enkel sperma worden gebruikt dat werd ingevroren en waarvoor de donor serologische tests heeft ondergaan op het moment van invriezen en/of zes maanden later, om elk risico op infectieoverdracht te voorkomen.

Ongeacht de reden van de donatie, legt de Belgische wetgeving een limiet op van zes families die gebruik mogen maken van het sperma van dezelfde donor. Zodra deze “quota” is bereikt, kunnen de resterende spermastalen nog worden gebruikt voor een nieuwe zwangerschap binnen deze zes families, op voorwaarde dat er op het moment van de aanvraag nog stalen beschikbaar zijn.

Gerichte spermadonatie, waarbij de donor gekend is, is toegestaan in België. Indien u overweegt sperma te ontvangen van een door u gekozen donor, is het essentieel dat deze donor voldoet aan de psychologische en medische criteria die door de kliniek zijn vastgelegd. Na de donatie wordt de donor volgens de Belgische wetgeving vrijgesteld van elke ouderlijke verplichting en heeft hij geen enkel recht op het kind. Indien u in een ander land woont, zijn de afstammingswetten van dat land van toepassing.

Psychologisch(e) gesprek(ken)

Voor elke aanvraag tot gebruik van donorgameten zijn Belgische centra wettelijk verplicht een voorafgaand psychologisch gesprek aan te bieden.

In ons centrum worden systematisch één tot drie psychologische gesprekken gepland vóór de medische behandeling. U krijgt de gelegenheid om psychologen te ontmoeten die gespecialiseerd zijn in vruchtbaarheid en nauw samenwerken met uw gynaecoloog om een multidisciplinaire aanpak te garanderen. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan vragen die specifiek zijn voor deze vorm van ouderschap, met name rond de communicatie naar de omgeving en het kind over de wijze van conceptie.

Indien ons centrum om ethische redenen niet gunstig kan ingaan op uw aanvraag, zullen wij u alle nuttige informatie verstrekken om u door te verwijzen.

Medisch onderzoek

Wanneer patiënten na reflectie beslissen om het proces voort te zetten, wordt een klassiek preconceptioneel vruchtbaarheidsonderzoek via bloedafname voorgeschreven voor de toekomstige moeder. De baarmoederholte en de doorgankelijkheid van de eileiders worden geëvalueerd. Bepaalde onderzoeken worden ook voorgeschreven aan de partner.

Praktische modaliteiten

Afhankelijk van het medisch onderzoek van de persoon die de zwangerschap zal dragen, wordt meestal eerst intra-uteriene inseminatie met donorsperma voorgesteld.

Indien andere factoren van vrouwelijke onvruchtbaarheid worden vastgesteld of bij herhaalde mislukkingen van inseminaties, kan een in-vitrofertilisatie (IVF) worden voorgesteld.

Wij raden aan het zwangerschapstraject vooraf te plannen door tijdig contact op te nemen met de gynaecoloog of vroedvrouw die uw zwangerschap zal opvolgen, zodat u uw traject in de medisch begeleide voortplanting met hen kunt delen.

In principe hanteert ons team een leeftijdsgrens voor alleenstaande ouderschapsprojecten tussen 30 en 45 jaar.

In geval van ovariële insufficiëntie is een eiceldonatie gecombineerd met spermadonatie (dubbele donatie) ook mogelijk.

Mannen die anonieme donor willen worden, kunnen op consultatie komen voor louter informatieve doeleinden. Onze gespecialiseerde secretaresses staan eveneens tot uw beschikking voor vragen.

Mogelijkheid om BEGECS te gebruiken voor donor-matching.

Geassocieerde diensten

Dienst Gynaecologie-Verloskunde / Fertiliteitskliniek

Alle leden van het MBV-team (Medisch Begeleide Voortplanting) behandelen aanvragen voor anonieme of gerichte spermadonatie.. 

Voor kandidaat-donoren:

• Dr. Isabelle DUPOND
• Dr. Catherine HOUBA
• Dr Fabienne DEVREKER 

Team van psychologen:

• Chantale Laruelle
• Isabelle Place
• Denis Walravens